James Comey Görüşleri, Daha Yüksek Sadakat – Hillary’nin mailleri, seçimler ve Trump için olan nefret

James Comey Görüşleri, Daha Yüksek Sadakat – Hillary’nin mailleri, seçimler ve Trump için olan nefret

Trump tarafından 1 yıl önce kovulan FBI direktörü seçim öncesi kararlarını haklı çıkarmak ve başkan portesini çıkarması daha çirkin olamazdı.

ABD başkentinin edebiyatında oldukça verimli, “Bataklıktaki Aziz” diyebileceğimiz bir alt tür var. ABD siyasetine gönderilen dürüst bir adamın balçık ve çamurların arasından çıkmaya çalışırken çektiği eziyetlere odaklanan bir ABD siyasi Babil’i. Bu örnek elbette 1939 klasik filmi olan “Mr Smith Goes to Washington”, yalnız adam Jimmy Stewart ile birlikte Patomac Nehri’ndeki bileştiricisi gibi. Fakat arketip, Batı Kanadından Jed Bartlet’in kültürdeki aralıklarla daha yeni bir enkarnasyonla birlikte tekrarlıyor. Ve şimdi yeni, kurgusal olmayan bir ek ekleyebiliriz: Donald Trump tarafından bir yıl önce atılan FBI direktörü James Comey’nin anıları

Uzun yıllardır bir izci olarak ki Washington’da bu genellikle bir hakarettir. Comey iyi kimliğini erken ve sık kurar. Bunu 20’li yaşlarındayken öğrendik. İnsanlar gözleriyle geçen senenin kolej basketbol oyuncusu farz ettikleri avukatı gözleriyle alkışlayabilirlerdi o aniden geçen sene hakkında kısa konuştu. Beklendiği gibi Comey oynamadı , fakat gençliğinde insanların sahip oldukları gibi düşünmesine izin verdi. Bu aptal bir çocuk tarafından anlatılan küçük ve tutarsız bir yalandı ama yine de bir yalandı. Ve bende yedim. Bu yüzden hukuk okulundan sonra yalan söylediğim arkadaşlara yazdım ve onlara gerçeği anlattım diye yazıyor. Daha sonra ulusal istihbarat direktörüne bir kravat verir. Ya da daha doğrusu, “Ona, kayınbiraderken bana verilen bir kravat verdim. Çünkü kendimizi insanların birleştiricisi olarak düşünürüz, Bunu göstermek istedim ve bu hediyenin hediyesiydi.

O damardan bol miktarda var, Comey’nin FBI genel merkezindeki personel kantini kullanma alışkanlığı yaptığı ve “Ben asla çizgiyi kesmediğimi içeren bir beyan da dahil olmak üzere… Hatta acelem olsa bile ki okuyucunun midesi hemen bulanmasın diye erken davranmadım. Comey’in alıntıları ve Trump’a seçimler için verdiği tüyoları için- bütün bir erdemle. Giriş kısmı yazarın karakteriyle inatçı, gururlu, aşırı özgüvenli egolu konusunda uzun mücadeleler ile bu gibi eksikliklerle uğraştığı konusunda uyarıyor. Ve sahte dindar kelimesi kitabın ilk paragrafında beliriyor.

Bütün bu ahlaki iyilikler Comey’i bazen tiksindirici bir arkadaş yapabilir. Kitabın, uçağa bindiklerinde sola manuel olarak dönme eğiliminde olanları hedefleyen bir liderlik kılavuzu olarak görünen ikili işlevinin de yardımı kalmadı. İlham verici bir CEO için birçok yönetim çeşidi vardır. Ekibinizden en iyi şekilde yararlanma konusunda ve “lider” olarak belirli belirsiz bir üst düzey örgütsel rolde bile herkesi tanımlamaya yönelik talihsiz bir eğilim hakkında tavsiyelerde bulunun gibi…

Neyse ki, Comey’in anlatması gereken bir hikâye var. Aniden en iyi satılanlar arasına girmesi ve bu durum Trump ve Clinton konusundan öncede var gibiydi. Hayatı tamamen bir drama içerisindeymiş. Genç bir delikanlı olarak o ve küçük erkek kardeşi eve zorla giren tecavüzcüler tarafından namlu ucunda tutulmuş. Ayrıca kendisi ve eşi önlenebilir bir enfeksiyon yüzünden 9 günlük bir bebeklerini kaybettiler. Kariyerinin başında bir savcı olarak Comey, suçlu bir Gambino ailesini mağlup etti.

Yine de tüm bunları takip edeceğimiz şeyin günahından kaçmak, objektifinden okumak güçtür. Doğrusu yazar bizi bu yöne itiyor. Ne zaman ki bazı mutsuz çocukların anılarını anlatır ve onların güç durumdaki psikolojisini sunar, biz aklında kimin olduğunu biliriz. Ve bunu açıkça yapmaktan çekinmiyor. Trump ile Beyaz Saray’da akşam yemeğinde birkaç kişi ile birlikte köşeye sıkıştırılmış ve kişisel sadakati sorulmuş ve “Sammy the Bull’s Cosa Nostra seremonisini hatırlatmış. Trump aile reisi rolünde, esas adam olmanın olup olmayacağımı sordu.

Liberal Trump karşıtları için A Higher Loyalty (Yüksek Sadakat) kitabı çatışmacı bir tecrübe olur. Comey 2016 yılında hem kahraman hem de hain. Diğer taraftan seçimden iki hafta önce Hillary’nin güvenli olmayan e mailleri ortaya çıkardı. Böylelikle hem onun adaylığını kurtardı hem de adaylığını yakmış oldu.

Bu yüzdendir ki Hillary konusu onun ABD’nin ilk kadın başkanı olmasını isteyenler için zor olacak. Çünkü Comey yaptıkları için iyi savunmalar yapmış ve tekrarlı olarak kaybetmeye kaybetme tercihleri ile karşı karşıya kalmış. Ekim ayının sonların mailler ifşa olmuş ve aktif olarak tekrar irdelenmiş, kendisi iki kapıyla yüzleştiğini söylüyor; birincisi konuşma bir diğeri gizlemek.  Bunları açığa çıkarmak ve Hillary’nin maillerini tekrar incelemek onu başarısız etti. Amerikalılar kendilerini bütün bu doğrular ile oy vermemelerini haklı çıkartabilirler. FBI sessiz kalabilir ve Clinton gayri meşru başkan olabilirdi.

Comey’in mantığını takip edenler bile- ve çoğu okuyucu, ben şüphe ederim derken onun dürtülerinin saf olduğu sonucuna varır. Yine de onun 2016 yılında aldığı önemli karar ile mücadele etmeye benziyordu. Eğer Hillary’yi ifşa etmek doğruysa, Trump’ı etmek neden doğru değildi? Neden FBI Trump’ın Rusya ile bir gizli anlaşma yaptığını duyurmadı. Burada Comey’in sebebi biraz daha ikna edici. Diyor ki Trump ve Rusya arasındaki bilgi akışı çok daha önceki aşamalardaydı ve bunu uyarma ve şüphe gereği duymadılar. Ama verilen risklere ve neticeye göre bu o kadar da yeterli değildi.

Doğru budur ve Comey bunu biraz kabul etti ve diğerleri de hatta Barack Obama, Clinton zaferine giden yolculuk bu varsayımlarla sarsılmıştı. Obama’yı bunu gizli tuttu ve Rusya’nın seçimlere müdahil olduğunu biliyordu: Neden ABD demokrasine inanış, Rusya’nın çabalarına rağmen görünürde çok fazla fark oluşturuyordu. Ve Comey’in düşüncelerini şekillendiren: Ve olası bir Clinton zaferinin kamu inancına dair soruları kaygısı daha fazla endişelenmesine sebebiyet verdi çünkü diğer türlü yapacağı aksiyonlar bir şeyleri çığırından çıkartabilirdi.

Trump kazandı ve kitabın en sürükleyici kısmı başladı. Comey’in Trump hakkındaki gözlemlerine göre gözleri keskindi ve bunları etkin kılan keskinlikteydi. Bize vekil General Jeff Sessions örneğini gösteriyor, baskı altında, gözler aşağıda, gözleri ile soldan sağa hızlı hareket ediyor. Fakat Trump’a görmesi için ödedik.

Comey ona olan nefretini gizleyemedi ve başkan portresi çizmesi bundan daha çirkin olamazdı. Trump monologda başkasının kelimeleri için boşluk bırakmayan, yeni başkan için sessizlik ve suç ortaklığına razı olmaktı. Trump bir cahil – Comey uzmanlık yazılarına meraksız dürüst olmayan şekilde ve egosu sınırsız. Yuvarlak Ofiste Bush ve Obama döneminde beraber oturup kalkma vardı ve grupla hareket ediyorlardı. Ancak Trump büyük sandalyesinin arkasında oturmaya devam ediyordu, saray adamlarından birisinin onun sandalyesine oturacakmış gibi. Comey bunu güvensizlik ile nitelendiriyor. Daha rahat adam durumunu bu kadar kabaca göstermezdi diyor.

Comey bu detayları ve kimin duygusal zekaya sahip kimin sahip olmadığını kaydeder. Bunu Washington listesinde şöyle ifade eder: konuşma sırası size gelmedikçe çok fazla dinlememe. Ve ayrıca başkanlık mizahı hakkında büyüleyici gözlemler sunuyor. Bush bir şaka yapabilirdi, ama bu genellikle bir başkasının masrafıydı. Obama kolayca güler ve asla küçültücü bir mizah unsuru olarak kullanılmadı. Trump’a göre ise asla, bir kez bile gülmez: bunu yapmak, başka bir kişinin varlığını ve başarılı konuşmacının başarısını kabul etmeyi gerektirirdi.

Eğer kitabın Comey dışında bir kahramanı varsa, bu Obama’dır: Onu Demokratlara FBI’ın rağmen başına getirdi. Çünkü bir kere Cumhuriyetçi olarak kayıtlı. Obama kendisindeki bilgeliği ve insan hassasiyetini ve çok istekli olduğunu gördü. Bir resepsiyonda, Comey’in randevusunu belirtmek ve hatırlatmak için Obama, Comey, karısı, çiftin iki kızı ve daha sonra erkek arkadaşlarıyla bir fotoğraf çektirdi. Bir ara, Obama erkek arkadaşlara işaret etti ve şöyle dedi: “Hey, neden biz erkekler başka bir tane almıyoruz? Biliyorsun her durumda.” Şakacı bir şekilde yapıldı, ama aynı zamanda akıllıcaydı. Bir başkanın zihninde tartılması gereken her şeyle birlikte, bir fotoğrafın birkaç yıl sonra neden olabileceği gibi garipliği hayal etmek için yer vardı.

Comey’nin söylediği gibi, Obama bataklıktaki bir azizden biriydi. Obama, Comey’in kendisini kutsal ve saygın olarak gördüğü şeylere değer verdi: ABD kurumlarının bağımsızlığı ve daha da önemlisi gerçeği söylemenin zorunluluğu gibi.

Böyle bir erkeğe alay edeceğimiz bir zaman vardı, onu en ağır bir sunak çocuğu olarak alay ediyorduk. Ama şu anda bu lüksümüz yok. Bugünün dünyasında, gerçek kıymetli bir meta haline geldi ve onu korumak için kariyerlerini riske atmaya hazır olanlar az ve çok uzaklar. Comey kendi kendine haklı olabilir, ancak 2018’de ve alternatifler göz önüne alındığında, oldukça tolere edilebilir bir vekile benzemeye başladı.

Makale için:

https://www.theguardian.com/books/2018/apr/17/higher-loyalty-james-comey-jonathan-freedland-review